Hitz gutxitan esanda, Auditoretza Soziala gizartearen, ingurumenaren eta gobernu onaren eragina neurtzea helburu duen tresna eta gardentasun-prozesua da, urtez urte praktikak autoebaluatu eta hobetzeko.
Urtero, estatu osoko Ekonomia Solidarioko erakundeok egiten dugu prozesu hori, eta erakundeen datu-bilketaren bidez 77 adierazleri ematen zaizkie ekonomia solidarioaren 6 printzipioei erreferentzia egiten dieten balioak:
1.- Ekitate Printzipioa.
2.- Lan-printzipioa
3.- Ingurumen-iraunkortasunaren printzipioa
4.- Lankidetzaren printzipioa
5.- Printzipioa.- Helburu Irabazlerik Gabe.
6.- Ingurunearekiko konpromisoaren printzipioa
Zer da auditoria soziala?
- Kontsumo kontzientea eta arduratsua sustatzen laguntzen duen gardentasun-ariketa.
- Kontsumitzailearekin konektatzen laguntzen du.
- Enpresa-praktikei buruz hausnartzen laguntzen du. Nola hobetu dezakegu?
- Ekonomia egiteko beste modu batzuk zabaltzen eta ikusarazten laguntzen du.
- Ekonomia Sozial eta Solidarioaren indarra kuantifikatzen du.
- Kuantifikatu zer erakundek osatzen dugun REAS eta Merkatu Soziala.
Feminismoek salatzen dutenez, ikusten ez dena badirudi ez dela existitzen. Hori ikusarazteko, imajinario kolektiboan icebergaren irudi ospetsua kokatu dute, bizitza existitu ezin den zainketa-lanak ur azpian ezkutatzen dituena.
Ekonomia Sozial eta Solidarioa, azken urteetan hedatu den arren, nolabait ekonomia konbentzionalaren jardunbidearen azpian dago, non bere irabazi-nahiaren albo-ondorioek mezu bakarra zabaltzen diguten, hots, erretzen den egurra baino beste gehiagorik ez dagoela, enpresa-jarduera oro, definizioz, jasangarritasunari eta ondasun komunari bizkarra emanez mugitzen dela, beste posibilitaterik ez balego bezala.
Baina beste ekonomia bat, posible izateaz gain, abian da, ekonomia iraunkor, sozial eta solidarioa azaleratzen ari da, eta hainbat aukera eskaintzen ditu kontsumo arduratsua egiteko eta gure elikadura-, banku-, telefonia-, moda- eta mugikortasun-beharrak asetzeko, irizpide etikoen arabera.
Ekonomia horrek kalitatezko lana sortzen du, eta, kooperatibismoaren, autogestioaren eta elkarrekiko laguntzaren balioen pean, soldata-ezberdintasuna murrizten ari da, langileek parte hartzeko eta erabakiak hartzeko aukerak irekiz eta lana bateratzeko gaietan legeak ezarritako baimenak hobetuz, beste pertsona batzuk zaintzeko ardurekin, autozainketekin edo baimen aktibistekin. Genero-berdintasunaren aldeko apustu sendoa egiten duten enpresak dira, gizonen eta emakumeen arteko berdintasuna, politika integratzaileak, bateragarritasuna eta erantzunkidetasuna sustatuz.
Horregatik guztiagatik, aurtengo Auditoretza/Balantze sozialeko kanpainak icebergaren alegoria feminista hartu du maileguan, eta datuak biltzeko lehen faseari jarraipena eman dio. Fase horretan, ESSko enpresak gardentasun- eta hobekuntza-praktika horri egitera gonbidatu genituen, eredu ekonomiko honetan oraindik ezkutuan dagoen guztia agerian uzteko. Nafarroan, 33 erakundek parte hartu dute, eta bat egin dute Estatuan egiten duten 600ekin baino gehiagorekin.
Hala, badakigu soldaten arteko aldea 1,43/1ekoa dela langile guztien artean soldata altuenaren eta baxuenaren artean, eta erantzukizuneko karguen %56 emakumeek betetzen dutela. Badakigu, halaber, erakundeek apustu handia egin dutela (% 97) produktuak erosteko kontsumo arduratsuko irizpideak aplikatzeko, eta energia berriztagarrien alde (% 72k energia% 100 berriztagarria erabiltzen dute) edo finantza etikoen alde (% 69k).
Eskerrak eman nahi dizkiegu aurten auditoretza/balantze soziala egin duten enpresa guztiei, argazki finko kolektibo hau osatzeko. Eta hori partekatzeko eta zabaltzeko gonbita egiten dizuegu, urtero, Estatuan eta nazioartean erreferentea den tresna bat eraikitzen ari garelako harrotasunetik abiatuta.