Nafarroako GGKEen Koordinakundeak (CONGDN), Ekonomia Alternatibo eta Solidarioaren Sareak (REAS Navarra), Pobreziaren eta Gizarte-bazterketaren aurkako Nafarroako Sareak, Nafarroako Desgaitasuna duten Pertsonak Ordezkatzen dituzten Entitateen Batzordeak (CERMIN) eta Nafarroako Gurutze Gorriak “Zure lehen aldia bada, arduraz jokatu” kanpaina aurkeztu dute astearte honetan, hamaikagarren urtez, Errenta Aitorpenean nafar herritarrek “gizarte helburuak” laukia aukeratzeko helburuarekin.
Gizarte Erakundeen Plataforma (BPE) eta Gurutze Gorria osatzen duten 150 entitatek baino gehiagok gogorarazi dute egoera ahulenean dauden pertsonei zuzendutako programa asko Nafarroako herritarrek errenta aitorpenean helburu sozialak markatzean egiten duten ekarpenari esker gauzatzen direla.
Kanpainaren aurkezpenean, gizarte-erakundeetako ordezkariek aurreko urteko datuak baloratu dituzte, honako hauek nabarmenduz:
- Helburu sozialen laukitxoa markatu zuten pertsonen ehunekoak gora egin du, eta % 48,73ra iritsi da.
- Laukia hutsik utzi duten pertsonak % 19,95era iritsi dira, eta aurreko urteko ehunekoarekin alderatuta behera egin duen arren, zifra oso altua izaten jarraitzen du. Hori dela eta, kanpaina, berriz ere, hutsik geratzen diren aitorpen guztietan zentratzen da, zergadun guztien ia % 20 baitira. Zifretan, 92.637 pertsona
Garrantzitsua da aztertzea zergatik uzten duten laukia hutsik 92 mila pertsonak baino gehiagok, eta kezkatuta gaude, susmoa dugulako herritarrek ez dakitela beren ekarpenaren % 0,7 nora bideratu erabakitzeko eskubidea dutela.
Gure ustez, herritarrei eta enpresei informazioa ematea gizarte-eragile guztien erantzukizuna da, baina baita Administrazio Publikoarena ere, eta ahal den neurrian, eskubide hori baliatzeko bideak erraztea.
Horregatik, administrazioak helmugari eta ekarpen horrekin finantzatzen diren proiektu zehatzei buruzko informazioa eman dezala eskatzen dugu, bai gardentasunaren ariketa gisa, bai informazio-, sentsibilizazio- eta kontzientziazio-lan bat egiteko.
Laukia markatzeko jarraibideak
• Modalitate presentziala eta telefonikoa: zergaduna artatzen duten Ogasuneko teknikariei eskatzen zaie aitorpena egiteko.
• Telefonoz: 948 106 106 telefonora deituta.
• Webgunea: (NAN eta PINarekin, ziurtagiri elektronikoarekin edo Cl@ve-rekin) Zerga-esleipena modu autonomoan alda daiteke, webgune honetan: https://www.navarra.es/eu/tramiteak/on/-/line/Zerga-esleipena-aldatzea–0-7-gizarte-arlorako
Sozietateen gaineko zerga
Sozietateen gaineko zergaren kasuan, dagokion laukian markatu behar da zerga hori izapidetzeko orduan.
Gure eskaerak berdinak dira oraindik ere:
• Iruzurraren, ihesaren eta elusio fiskalaren aurka borrokatzea, horretarako ardura duten erakundeei baliabideak eta langileak emanez.
• Zerga-sistema erreformatzea, diru-bilketa handiena eta ahalegin fiskal handiena batez ere ekonomia errealaren gain egon ez dadin, eta, beraz, gure lan-errenten eta kontsumoaren bidez, herritartasunaren gain egon ez dadin, finantza-ekonomiaren etekinen eta eragileen gaineko zerga-presio eraginkorra handitu dadin (ez bakarrik nominalki); izan ere, espekulazio hutsagatik, ez du gizarte-aberastasunik sortzen inbertsio produktiboaren eta enplegu-sorreraren bidez.
• Berdintasuna, ekitatea eta justizia soziala sortuko dituen zerga-sistema bat erreklamatzen dugu.
- Estatuaren tratamendu bera eskatzen dugu; izan ere, zergadunek bi aukerak hautatzen dituztenean, eta hori posible da, Nafarroako Zerga Ogasunak % 0,7 bi aukeren artean banatzen du, eta horietako bakoitzari % 0,35 ematen dio; Estatuan, berriz, % 0,7 ematen zaio lauki bakoitzari (hau da, % 1,4 guztira). Hori dela eta, desabantailan dago Nafarroako herritarrak.
• Gizarte-helburuak laukiko ehunekoen banaketaren erregulazioari buruzko jarrera honakoa da: ez aldatzea eta ez errespetatzea 7/2009 Legean berretsitakoaren arabera.
Datuetan:
Iazko errenta-aitorpenaren kanpainan 226.309 pertsonak markatu zuten helburu sozialen laukia, hau da, aitortzaileen % 48,73k. Horrek 10,9 milioi euroko esleipena ekarri du 2023rako Nafarroako Aurrekontu Orokorretan. Datu horietan sozietateen gaineko zergaren zifra ere sartzen da.
Iaz, kopuru horrekin, Nafarroan desgaitasuna duten pertsonei, gizarte-bazterkeriako egoeran daudenei, adinekoei, ingurumen-programei eta nazioarteko lankidetzari zuzendutako 280 proiektu baino gehiago finantzatu ziren lauki horren bidez.
Helburu sozialetarako esleipenak goranzko bilakaera izan du urtez urte, 2010eko aurrekontuetako 5 milioi euroetatik gaur egungo 10,9 milioi eurotaraino.
Gaur hasiko den kanpainaren bidez, zergadunei eta enpresei gogorarazten zaie zergak non inbertitzea nahi duten aukeratzeko eskubidea dutela, baina, era berean, funts horiei esker egin daitezkeen programa eta proiektu guztiak ezagutarazi eta ikusarazi nahi dituzte.